Czeska Lipa – byłam, ale nie byłam, co za lipa!

Česká Lípa to jedno z tych miejsc, które… powinnam odwiedzić jeszcze raz. Czy masz tak czasami, że jedziesz w jakieś miejsce, przechadzasz się po nim, wyjeżdżasz i masz wrażenie, że już je poznałeś, a potem okazuje się, że tak naprawdę nic nie widziałeś? No właśnie, ja mam tak z  Česką Lípą.

Jak mam być szczera, to miałam też tak z Pragą w 2008 r. :D przecież byłam tam aż 8 dni! Musiałam widzieć wszyściuteńko! No cóż, mój blog może być idealnym przykładem na to, że nawet 20 razy w Pradze nie wystarczy, żeby zobaczyć wszystko. Ale dzisiaj nie o Pradze, a o  Českiej Lípie!

 

Czeskie zwiedzanko

Miasteczko znajduje się 90 km na północ od Pragi. Jadąc do czeskiej stolicy, zahaczyliśmy o kilka miejsc. Jechaliśmy chwilę przez Niemcy – zobaczyliśmy Görlitz i Zittau, a później już w Czechach: Rumburk, Panská Skála i Česká Lípa, o których dzisiaj chwilkę opowiem, a na końcu zobaczyliśmy Mělník. O nim napisałam już jakiś czas temu, tutaj. Uwielbiam tak zwiedzać Czechy. Oglądam kilka miasteczek, a później wisienka na torcie w postaci Pragi :-)

 

Minusem takiego rozwiązania jest fakt, że czasem mało dokładnie zwiedzam dane miejsce. Tak było w przypadku Českiej Lípy. Wpadłam na rynek, pokrążyłam pół godzinki i fru dalej. A rynek miasteczko ma naprawdę bardzo przyjemny. Jak chyba każde w Czechach: pośrodku kolumna morowa (czy jest jakieś miasto w Czechach, gdzie na rynku nie stoi kolumna?), reprezentacyjny budynek ratusza, urocze niskie, kolorowe kamieniczki, mnóstwo ławeczek, dość dużo zieleni. No miejsce, w którym człowiek czuje się po prostu bardzo dobrze. OK, jest jeden mankament, nieodłączny element czeskiej starówki – parking. Parking na rynku… no cóż.

W południowo-wschodnim rogu placu T. Masaryka znajduje się pochodzący z 1823 r. neorenesansowy ratusz. Dziś możemy podziwiać stan z jego przebudowy, która nastąpiła w 1884 r. W tym miejscu stał ratusz już w średniowieczu, budynek skrywa w sobie gotyckie piwnice, lecz po niszczycielskich pożarach ocalały tylko one. Na elewacji znajdziemy popiersie Tomaša Masaryka.

 

Co warto zobaczyć w Českiej Lípie?*

* czego nie zobaczyłam i co obejrzę jak ponownie się tu zjawię…

 

Klasztor augustianów

Szok stulecia, że nawet tutaj nie dotarłam. Znajduje się… 200 metrów od rynku. Wstyd! :D To idealny moment do zaapelowania do siebie i do Ciebie: zanim wybierzemy się w podróż, poczytajmy o miejscach, które chcemy odwiedzić, zaplanujmy trasę.

Klasztor założony został w 1624 r., wtedy właśnie przybyło z Pragi (z klasztoru św. Tomasza – najstarszego augustiańskiego klasztora na ziemiach czeskich) dwóch mnichów, którzy mieli uczyć mieszczańskie dzieci. Bardzo fajnie opisana historia tego miejsca jest na czeskiej wiki :-)

Klasztor augustianów w Českiej Lípie. 1 – źródło zdjęcia: klik, autor: VitVit. 2 – źródło zdjęcia: klik, autor: Zákupák.

Na terenie klasztoru znajduje się domek loretański. Kaplica powstała z inicjatywy niegdysiejszego właściciela miasta hrabiego Karla Ferdinanda z Valdštejna, kamień węgielny położono 24 kwietnia 1698 r. i tego samego roku obiekt zaczął „funkcjonować”. Wnętrze jest bogato zdobione i posiada wiele cennych przedmiotów. Małżonka Karla mocno się do tego stanu rzeczy przyczyniła, podarowała m.in. monstrancje. Na ścianach znajdują się fragmenty fresków.

Domek Loretański Českiej Lípie. Źródła zdjęć: 1, 2, autor: Marie Čcheidzeová
Zamek Lipý

Pierwotnie gotycki wodny zamek z XIII wieku został cztery wieki później przebudowany w duchu renesansu. Po II wojnie światowej niestety w dużej mierze zburzony. W 1995 r. pozostałości hradu zostały uporządkowane, a dziś miejsce to służy do organizowania imprez kulturalnych miasta. Po zamku zachowały się częściowo mury obronne, dwie bramy gotyckie oraz fundamenty palatium.

Zamek Lípy w w Českiej Lípie. 1 – źródło zdjęcia: klik, autor: Daniel Baránek. 2 – źródło zdjęcia: klik, autor: Matěj Baťha.
Czerwony Dom

To kolejny obiekt, który koniecznie muszę zobaczyć przy najbliższej wizycie w Českiej Lípie. Ten dwukondygnacyjny, renesansowy letni pałacyk wybudowano nad rzeką Ploučnice w 1583 r. na północnych krańcach ogrodu pałacowego. W sąsiedztwie znajdował się gospodarczy dwór, a na drugim brzegu rzeki młyn miejski i dzielnica żydowska. Budynek posiada otwartą loggię i zdobiony jest sgraffitem. Na ścianach znajdował się podwójny tynk: na spodzie – biały, na zewnątrz – zmieszany z węglem drzewnym. Dzięki zeskrobaniu wierzchniej warstwy, powstały piękne zdobienia. Nad niskim parterem doszukamy się pasu z motywami łowieckimi, a nad kolumnami – galerię z głowami mężczyzn i kobiet. Okna i drzwi były malowane na kolor czerwony, stąd nazwa budynku.

Czerwony Dom w Českiej Lípie. Źródła zdjęć: 1, 2, autor zdjęć: Matěj Baťha.
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego

Pierwotnie gotycka budowla z XIV w. W czasie, gdy powstawał, znajdował się na przedmieściach, dziś to najstarszy zachowany kościół w całym mieście. Konkretna data i imię architekta nie są znane, są pewne poszlaki sugerujące, że świątynię projektował Petr Parléř – tak, ten od katedry św. Wita!!! Kościół był wielokrotnie trawiony przez pożary, a dzisiejszy wygląd zawdzięcza przebudowie z końca XIX w. Kto sprawował pieczę nad renowacją? Josef Mocker. Wybitny architekt, przedstawiciel neogotyku, maczał palce w wielu praskich zabytkach, w katedrze św. Wita również. Bo jak wiesz – świątynia ta niby ma rodowód gotycki, ale tak naprawdę lwią część posiada właśnie z XIX w.!

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Českiej Lípie. 1 – źródło zdjęcia: klik, autor: VitVit. 2 – źródło zdjęcia: klik, autor: Zákupák.

Kościół Narodzenia Marii Panny

Barokowy kościół z początku XVIII w. znajdujący się na miejscu wcześniejszego drewnianego kościoła z XIV w. Wewnątrz mieści się ołtarz główny i sześć bocznych. Blisko świątyni znajdował się cmentarz, który w 1885 r. został zlikwidowany. Kilka nagrobków przywędrowało stamtąd na elewację boczną kościoła.

Kościół Narodzenia Marii Panny w Českiej Lípie. Źródła zdjęć: 1, 2, 3, autor zdjęć: VitVit
Kościół św. Marii Magdaleny

Postawiony w połowie XIII w., podczas najazdu wojsk łużyckich mocno ucierpiał, odbudowany został w 1460 r. Stało się to za sprawą Jindřich Berka z miasta Dubá, zarządcy miasta, a jednocześnie szwagra króla Jiřího z Poděbrad. Pod koniec XV w. do świątyni dostawiono budynek probostwa. W kolejnych wiekach kościół był wielokrotnie przebudowywany.

Kościół Marii Magdaleny w Českiej Lípie. 1 – źródło zdjęcia: klik, autor: Daniel Baránek. 2 – źródło zdjęcia: klik, autor: Zákupák.
Kawiarnia Union

To najwystawniejsza secesyjna budowla w mieście. Stoi na terenie, gdzie w przeszłości znajdowała się południowa brama miejska i przebiegały mury obronne, wzdłuż których przebiegała ważna ulica handlowa. Budynek kawiarni to trzypiętrowy, narożny obiekt, zakończony wieżyczką z lucerną. Narożnik jest zaoblony, a po jego obu stronach na 1. i 2. piętrze mieszczą się wykusze zakończone małymi tarasami.

Kawiarnia Union w Českiej Lípie. Źródła zdjęć: 1, 2, autor: Marie Čcheidzeová

 

Patrząc na ilość zabytków i tego, co warto w Českiej Lípie zobaczyć, nasuwają mi się cztery słowa: byłam, ale nie byłam.

 

Panská Skála – niesamowite dzieło natury

Przy okazji jeszcze wspomnę o tej śmiesznostce, nie wiem czy będzie ku temu lepsza okazja. 15 kilometrów na północ od Českiej Lípy znajduje się bardzo znane w Czechach wzgórze. Pagórek jest charakterystyczny, utworzony z wysokich na 20 metrów słupów bazaltowych o średnicy 20-25 cm. Nie jestem ekspertem w tej dziedzinie, zacytuję Wiki:

Bazalt powstał w trzeciorzędzie, około 30 milionów lat temu, w wyniku działalności wulkanicznej. Ocenia się, że lawa wypływała z komory wulkanicznej z głębokości większej niż 30 km. Prawdopodobnie nie dotarła do powierzchni ziemi, ale zastygła w kominie wulkanicznym. Później, w wyniku erozji i denudacji otaczających skał, został on wypreparowany w formie neku.

 


To jak, lepiej zwiedzisz Česką Lípę niż ja?

Dominika Rau-Walczak

Z wykształcenia jestem architektką, a zawodowo spełniam się przy renowacji zabytków. Prywatnie - kocham Pragę, starą architekturę oraz święty spokój. Zapraszam Cię do mojego świata! ☺️

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *