Czeska Lipa – byłam, ale nie byłam, co za lipa!

Česká Lípa to jedno z tych miejsc, które… powinnam odwiedzić jeszcze raz. Czy masz tak czasami, że jedziesz w jakieś miejsce, przechadzasz się po nim, wyjeżdżasz i masz wrażenie, że już je poznałeś, a potem okazuje się, że tak naprawdę nic nie widziałeś? No właśnie, ja mam tak z  Česką Lípą.

Jak mam być szczera, to miałam też tak z Pragą w 2008 r. :D przecież byłam tam aż 8 dni! Musiałam widzieć wszyściuteńko! No cóż, mój blog może być idealnym przykładem na to, że nawet 20 razy w Pradze nie wystarczy, żeby zobaczyć wszystko. Ale dzisiaj nie o Pradze, a o  Českiej Lípie!

 

Czeskie zwiedzanko

Miasteczko znajduje się 90 km na północ od Pragi. Jadąc do czeskiej stolicy, zahaczyliśmy o kilka miejsc. Jechaliśmy chwilę przez Niemcy – zobaczyliśmy Görlitz i Zittau, a później już w Czechach: Rumburk, Panská Skála i Česká Lípa, o których dzisiaj chwilkę opowiem, a na końcu zobaczyliśmy Mělník. O nim napisałam już jakiś czas temu, tutaj. Uwielbiam tak zwiedzać Czechy. Oglądam kilka miasteczek, a później wisienka na torcie w postaci Pragi :-)

 

Minusem takiego rozwiązania jest fakt, że czasem mało dokładnie zwiedzam dane miejsce. Tak było w przypadku Českiej Lípy. Wpadłam na rynek, pokrążyłam pół godzinki i fru dalej. A rynek miasteczko ma naprawdę bardzo przyjemny. Jak chyba każde w Czechach: pośrodku kolumna morowa (czy jest jakieś miasto w Czechach, gdzie na rynku nie stoi kolumna?), reprezentacyjny budynek ratusza, urocze niskie, kolorowe kamieniczki, mnóstwo ławeczek, dość dużo zieleni. No miejsce, w którym człowiek czuje się po prostu bardzo dobrze. OK, jest jeden mankament, nieodłączny element czeskiej starówki – parking. Parking na rynku… no cóż.

W południowo-wschodnim rogu placu T. Masaryka znajduje się pochodzący z 1823 r. neorenesansowy ratusz. Dziś możemy podziwiać stan z jego przebudowy, która nastąpiła w 1884 r. W tym miejscu stał ratusz już w średniowieczu, budynek skrywa w sobie gotyckie piwnice, lecz po niszczycielskich pożarach ocalały tylko one. Na elewacji znajdziemy popiersie Tomaša Masaryka.

 

Co warto zobaczyć w Českiej Lípie?*

* czego nie zobaczyłam i co obejrzę jak ponownie się tu zjawię…

 

Klasztor augustianów

Szok stulecia, że nawet tutaj nie dotarłam. Znajduje się… 200 metrów od rynku. Wstyd! :D To idealny moment do zaapelowania do siebie i do Ciebie: zanim wybierzemy się w podróż, poczytajmy o miejscach, które chcemy odwiedzić, zaplanujmy trasę.

Klasztor założony został w 1624 r., wtedy właśnie przybyło z Pragi (z klasztoru św. Tomasza – najstarszego augustiańskiego klasztora na ziemiach czeskich) dwóch mnichów, którzy mieli uczyć mieszczańskie dzieci. Bardzo fajnie opisana historia tego miejsca jest na czeskiej wiki :-)

Na terenie klasztoru znajduje się domek loretański. Kaplica powstała z inicjatywy niegdysiejszego właściciela miasta hrabiego Karla Ferdinanda z Valdštejna, kamień węgielny położono 24 kwietnia 1698 r. i tego samego roku obiekt zaczął „funkcjonować”. Wnętrze jest bogato zdobione i posiada wiele cennych przedmiotów. Małżonka Karla mocno się do tego stanu rzeczy przyczyniła, podarowała m.in. monstrancje. Na ścianach znajdują się fragmenty fresków.

Zamek Lipý

Pierwotnie gotycki wodny zamek z XIII wieku został cztery wieki później przebudowany w duchu renesansu. Po II wojnie światowej niestety w dużej mierze zburzony. W 1995 r. pozostałości hradu zostały uporządkowane, a dziś miejsce to służy do organizowania imprez kulturalnych miasta. Po zamku zachowały się częściowo mury obronne, dwie bramy gotyckie oraz fundamenty palatium.

Czerwony Dom

To kolejny obiekt, który koniecznie muszę zobaczyć przy najbliższej wizycie w Českiej Lípie. Ten dwukondygnacyjny, renesansowy letni pałacyk wybudowano nad rzeką Ploučnice w 1583 r. na północnych krańcach ogrodu pałacowego. W sąsiedztwie znajdował się gospodarczy dwór, a na drugim brzegu rzeki młyn miejski i dzielnica żydowska. Budynek posiada otwartą loggię i zdobiony jest sgraffitem. Na ścianach znajdował się podwójny tynk: na spodzie – biały, na zewnątrz – zmieszany z węglem drzewnym. Dzięki zeskrobaniu wierzchniej warstwy, powstały piękne zdobienia. Nad niskim parterem doszukamy się pasu z motywami łowieckimi, a nad kolumnami – galerię z głowami mężczyzn i kobiet. Okna i drzwi były malowane na kolor czerwony, stąd nazwa budynku.

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego

Pierwotnie gotycka budowla z XIV w. W czasie, gdy powstawał, znajdował się na przedmieściach, dziś to najstarszy zachowany kościół w całym mieście. Konkretna data i imię architekta nie są znane, są pewne poszlaki sugerujące, że świątynię projektował Petr Parléř – tak, ten od katedry św. Wita!!! Kościół był wielokrotnie trawiony przez pożary, a dzisiejszy wygląd zawdzięcza przebudowie z końca XIX w. Kto sprawował pieczę nad renowacją? Josef Mocker. Wybitny architekt, przedstawiciel neogotyku, maczał palce w wielu praskich zabytkach, w katedrze św. Wita również. Bo jak wiesz – świątynia ta niby ma rodowód gotycki, ale tak naprawdę lwią część posiada właśnie z XIX w.!

Kościół Narodzenia Marii Panny

Barokowy kościół z początku XVIII w. znajdujący się na miejscu wcześniejszego drewnianego kościoła z XIV w. Wewnątrz mieści się ołtarz główny i sześć bocznych. Blisko świątyni znajdował się cmentarz, który w 1885 r. został zlikwidowany. Kilka nagrobków przywędrowało stamtąd na elewację boczną kościoła.

Kościół św. Marii Magdaleny

Postawiony w połowie XIII w., podczas najazdu wojsk łużyckich mocno ucierpiał, odbudowany został w 1460 r. Stało się to za sprawą Jindřich Berka z miasta Dubá, zarządcy miasta, a jednocześnie szwagra króla Jiřího z Poděbrad. Pod koniec XV w. do świątyni dostawiono budynek probostwa. W kolejnych wiekach kościół był wielokrotnie przebudowywany.

Kawiarnia Union

To najwystawniejsza secesyjna budowla w mieście. Stoi na terenie, gdzie w przeszłości znajdowała się południowa brama miejska i przebiegały mury obronne, wzdłuż których przebiegała ważna ulica handlowa. Budynek kawiarni to trzypiętrowy, narożny obiekt, zakończony wieżyczką z lucerną. Narożnik jest zaoblony, a po jego obu stronach na 1. i 2. piętrze mieszczą się wykusze zakończone małymi tarasami.

 

Patrząc na ilość zabytków i tego, co warto w Českiej Lípie zobaczyć, nasuwają mi się cztery słowa: byłam, ale nie byłam.

 

Panská Skála – niesamowite dzieło natury

Przy okazji jeszcze wspomnę o tej śmiesznostce, nie wiem czy będzie ku temu lepsza okazja. 15 kilometrów na północ od Českiej Lípy znajduje się bardzo znane w Czechach wzgórze. Pagórek jest charakterystyczny, utworzony z wysokich na 20 metrów słupów bazaltowych o średnicy 20-25 cm. Nie jestem ekspertem w tej dziedzinie, zacytuję Wiki:

Bazalt powstał w trzeciorzędzie, około 30 milionów lat temu, w wyniku działalności wulkanicznej. Ocenia się, że lawa wypływała z komory wulkanicznej z głębokości większej niż 30 km. Prawdopodobnie nie dotarła do powierzchni ziemi, ale zastygła w kominie wulkanicznym. Później, w wyniku erozji i denudacji otaczających skał, został on wypreparowany w formie neku.

 

---

To jak, lepiej zwiedzisz Česką Lípę niż ja?